Przy współczesnej intensywności życia, każda okazja do zwolnienia obrotów jest na wagę złota. Nasze umysły są bombardowane masą bodźców, od których się w pewien sposób uzależniamy. Przez to oczyszczenie myśli nie przychodzi łatwo, a naszej uwadze umyka wiele rzeczy, które warto by było dostrzec. Treningi mindfulness często okazują się zbawieniem dla tych, którzy pragną zregenerować swój umysł i przywrócić kontrolę nad myślami.
Mindfulness — co to jest?
Minfulness dosłownie oznacza po prostu „uważność”. Medytacją mindfulness z kolei nazywamy praktykę, która poprzez uważne doświadczanie teraźniejszości bez jej emocjonalnego osądu ma pomóc oczyszczać umysł i w dłuższej perspektywie lepiej radzić sobie ze stresem, natłokiem myśli i ogółem obciążeń współczesnego życia. Trenując uważność staramy się maksymalnie zaangażować wszystkie zmysły w dostrzeganie każdego detalu w bieżących doświadczeniach. Pozwalamy sobie zwolnić obroty i „żyć bardziej”.
Twórca nurtu mindfulness — Jon Kabat-Zinn
Profesor Jon Kabat-Zinn to amerykański naukowiec i psychiatra, pionier wiedzy o mindfulness. Jest osobą, która najwięcej wniosła w przełożenie niektórych nauk buddyzmu na nieco inny, neutralny ideologicznie grunt. Studiował biologię molekularną na MIT. Jon uczył się od mistrzów buddyzmu Zen, a zdobyte dzięki temu doświadczenia wykorzystał w swojej dalszej karierze.
Jon Kabat-Zinn napisał sporo książek, a wiele z nich jest dostępnych także w polskim przekładzie. Przykładowe tytuły książek o mindfulness:
- Medytacja to nie to co myślisz
- Obudź się
- Gdziekolwiek jesteś bądź
- Uzdrawiająca moc uważności
- Życie, piękna katastrofa
- Uważność dla wszystkich
- Praktyka uważności dla początkujących
Trening uważności
Korzyści z treningów ważności możesz czerpać, nawet gdy nie planujesz angażować się w żadną doktrynę filozoficzną. Uważność możesz trenować nawet bez szczególnego przygotowania. Na początek wystarczy nawet 20-30 minut przy codziennych czynnościach jak np. jedzenie posiłku czy mycie naczyń. Musisz jedynie maksymalnie skupić się na wykonywanej czynności, dostrzec w niej jak największą ilość bodźców wszystkimi zmysłami i odganiać od siebie myśli, które nie skupiają się na bieżących przeżyciach. Popularne jest zaczynanie od praktyki „uważnego jedzenia”, próbując wydobyć jak najwięcej wrażeń np. z rodzynki lub kostki czekolady. Podczas takiego doświadczenia warto dostrzec teksturę takiego produktu pod palcami, ocenić jego temperaturę, może spróbować lekko zgnieść, by sprawdzić twardość i konsystencję. Możesz go powąchać i sprawdzić, czy coś w jego zapachu przykuje Twoją uwagę. Zanim po prostu dany produkt skonsumujesz, połóż go na chwilę na języku i sprawdź, co poczujesz. Czy zacznie się rozpuszczać? Czy już wtedy uwolni jakiś smak? Dalej możesz go poprzesuwać językiem po podniebieniu, delikatnie rozgryźć i obserwować czego doświadczysz. Jest tak wiele rzeczy do dostrzeżenia w tak prostych czynnościach!
Terapia oparta na mindfulness
Istnieją gotowe schematy terapii opartych na treningu uważności, które mają pomagać w określonych problemach psychicznych, co jest poparte stosownymi badaniami. Nawet w Polsce możesz znaleźć specjalistyczne placówki, w których certyfikowani trenerzy prowadzą kilkutygodniowe programy terapii. Najpopularniejsze schematy to MBSR i MBCT.
Mindfulness-based stress reduction (MBSR) to terapia oparta na treningu ważności ukierunkowana na redukcję stresu i jego skutków. Terapia MBSR trwa 8 tygodni pod okiem kwalifikowanego terapeuty. W trakcie tej terapii łączy się elementy treningu uważności, medytacji i jogi.
Mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) to terapia oparta na treningu uważności z elementami terapii poznawczej. Ten wariant stosuje się chętniej u pacjentów z depresją, gdyż ma udokumentowaną skuteczność w redukowaniu ryzyka nawrotów depresji.
